Torfowiec kończysty
Wygląd
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Klasa | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
torfowiec kończysty | ||
Nazwa systematyczna | |||
Sphagnum fallax (Klinggr.) Klinggr. Schriften Naturf. Ges. Danzig Ser. 2, 5 (1): 209, 1881 | |||
Synonimy | |||
|
Torfowiec kończysty[3], torfowiec odgięty (Sphagnum fallax (Klinggr.) Klinggr.) – gatunek mchu z rodziny torfowcowatych. Jeden z najczęściej występujących torfowców w Polsce. Jego zasięg obejmuje Europę, Azję i Amerykę Północną.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Mech tworzy zbite, dywanowe darnie, barwy zielonej, białawej lub jasnobrązowej.
- Budowa gametofitu
- Łodyżki sztywne, długości do 20 cm. Liście łodygowe są równobocznie trójkątne, w nasadzie rozszerzone, o bokach długości 1 mm, na szczycie z ostrym kończykiem. Komórki wodne w tych liściach zwykle bez listewek. Liście gałązkowe są lancetowate i osiągają 2 mm długości przy 0,6 mm szerokości. Pory w komórkach wodnych znajdują się głównie w kątach stykających się komórek.
- Budowa sporofitu
- Puszki tworzą się dość często. Zarodniki są żółte, gładkie lub słabo brodawkowane.
Zmienność
[edytuj | edytuj kod]W obrębie tego gatunku wyróżnianych było się szereg niższych taksonów, czasem podnoszonych do rangi gatunków. Obecnie według bazy danych ITIS podgatunki te i odmiany nie są uznawane i traktowane są jako synonimy odmiany typowej Sphagnum recurvum recurvum P. Beauv[4].
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]- Występuje głównie na torfowiskach przejściowych, gdzie tworzy zwykle zbite i rozległe darnie, będąc głównym składnikiem mszaru torfowcowego, także w dolinkach i na okrajkach torfowisk wysokich oraz na brzegach dołów potorfowych i wokół zbiorników humitroficznych.
- W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek wyróżniający dla zbiorowiska Eriophorum vaginatum-Sphagnum fallax[5].
- Zarodnikowanie w warunkach Polski odbywa w lipcu i sierpniu.
Zagrożenia i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Gatunek jest objęty w Polsce ochroną częściową od 2001 roku. Status ochronny utrzymany został w 2004 i 2014 roku (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin)[6][7][8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ B. Goffinet , W.R. Buck , Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2015-06-01] (ang.).
- ↑ Ryszard Ochyra, Jan Żarnowiec, Halina Bednarek-Ochyra: Census catalogue of Polish mosses. Kraków: Insitute of Botany of the Polish Academy of Sciences, 2003. 83-85444-84-X.
- ↑ Sphagnum recurvum, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2008-09-01] (ang.).
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów (Dz.U. z 2001 r. nr 106, poz. 1167).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Kłosowski, Grzogorz Kłosowski: Rośliny wodne i bagienne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2006. ISBN 978-83-7073-248-6.
- Bronisław Szafran: Musci – Mchy. Flora słodkowodna Polski, tom 16. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):